بزرگترین اندیشمندان جهان
نگاهی به اندیشه های چهار حکیم تاریخ
بزرگترین اندیشمندان جهان
نگاهی به اندیشه های چهار حکیم تاریخحکمت و چهار هم خانواده ی ایرانی ... نوشته: زینب رضی
نویسنده: زینب رضی
دانشجوی پرستاری
اگر اهل رادیو باشید و صبح ها در راه آمدن به دانشگاه با برنامه های شاد صبحگاهی ارتباط برقرار می کنید؛ این روزها، بعد از سلام و احوال پرسی با جوان ایرانی، اخبار علمی فرهنگی راگوش بدهید! حتما شما هم متوجه می شوید که کلمه ی «حکمت» و هم خانواده هایش خیلی بیشتر از قبل از دهان گوینده شنیده می شود...
دی، ماه آغازین زمستان، پر از مناسبت های فرهنگی است که هرکدام به تنهایی می تواند موضوع یک نشریه کامل بشود اما موضوع جامعتری که همه ی این مناسبت ها را هم در بر می گیرد همین حکمت و هم خانواده هایش است!... نیازی به ورق زدن تقویم نیست و حتما شنیده اید که سیزدهم دی ماه سالروز تولد حکیم ابوالقاسم فردوسی بزرگ است. بیستم دی ماه نیز سالروز ولادت حکیم عمرخیام نیشابوری است. اما بین ولادت این دو حکیم نام آشنا، دو نام دیگر می بینیم که چندان آشنا نیست... حکیم اردبزرگ هفدهم دی و حکیم بزرگمهر هجدهم دی. به همین خاطر فاصله ی بین زادروز این چهار حکیم گرانقدر ایرانی هفته حکمت نام گذاری شده است.
صحبت کردن از حکیم فردوسی و خیام نیشابوری را به زمان های دیگر واگذار می کنم و ترجیح می دهم این بار راجع به این نام های کمی غریب تر بپردازیم.
بزرگمهر بختگان فرزند بختگ وزیر خردمند خسرو انوشیروان شاهنشاه ساسانی بود.
بزرگمهر در ابتدا برای آموزش و پرورش فرزند انوشیروان، هرمز، انتخاب شده بود. اما هرمز نسبت به بزرگمهر خوش رفتاری نکرد و استاد را از خود آزرد، بعد از کار خود پشیمان شد و جایگاه بزرگمهر را بالا گرفت، تا آنجا که به وزارت رسید و در امور کشوری با شایستگی بسیار به انوشیروان کمک کرد. شهرت بزرگمهر بیشتر از هر چیز از جهت جملات حکیمانه و پند و اندرزهایی است که امروزه نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین حکیم بزرگمهر در سیاست استعداد بی نظیری داشت. فکر می کنم خالی از لطف نباشد که این جا یکی از داستان های کوتاه این حکیم را بخوانیم.:«روزی انوشیروان سوال کرد: که بزرگ ترین بدبختی چیست؟ فیلسوف یونانی گفت:«پیری و کودنی که با تنگدستی و نداری با هم باشد»، دانشمند هندی گفت: «بیماری های جسمی که با دردهای روحی فزون گردد»، بزرگمهر گفت که «آدمی ببیند که عمرش در حال به پایان رسیدن است و کار نیکی نکرده باشد، این بدترین بدبختی هاست.» این پاسخ در پیش خسرو بسیار پسندیده آمد و مقام و ارج بزرگمهر در برابر دانشمندان و فیلسوف های خارجی نمایان شد.»
صحبت کردن راجع به بزرگمهر بسیار لذتبخش است اما چطور است یکبار دست از دنیای گذشتگان برداریم و سراغ خانه ای برویم در استان البرز... خانه ای کوچک و بسیار ساده دریکی از آپارتمان های کرج... جمله ی آخر را اول می گویم و بعد توضیح بیشتر. «او زنده است!» این مهمترین نکته ایست که می توان درباره ی چهارمین حکیم بزرگ تاریخ ایران گفت. ارد بزرگ یا مجتبی شرکا در شهر مشهد به دنیا آمد. پدرش محمدتقی و پدر بزرگش بابا شرکا از بزرگان شهر شیروان مشهد بود... شهرت حکیم ارد بزرگ از دو جهت قابل بررسی است. اول نظریه ی قاره کهن و نظریه ی کهکشان بزرگ اندیشه هاست(کاملا ضد دهکده ی کوچک جهانی) و دوم از جهت جملات و پندهایش که تاکنون به چندین زبان زنده دنیا نیز هم نام کتاب هایش ترجمه و چاپ شده است. ارد بزرگ به مرزهای جغرافیایی و سیاسی کشورهای قاره کهن نظری ندارد و همه را دعوت به همگرایی می کند. او با دلایل بسیار اثبات می کند که اگر بیست کشور قاره ی کهن دست به دست هم داده و دوباره یکی بشوند به ساختاری بسیار قدرتمندانه تر از اروپا دست خواهند یافت .
دغوبذسپیس
